Działanie i instalacja Calimax Twist 6

Calimax Twist 6 to nowoczesny system dostarczający świeże powietrze i ograniczający poziom zanieczyszczeń w Twoim domu. System działa w oparciu o technologię 3-stopniowej filtracji, która usuwa do 99,97% drobnoustrojów i alergenów, w tym kurz, roztocza, pyłki, alergeny roślin i zwierząt domowych. System jest łatwy w instalacji i można go zamontować w kilka minut, wykorzystując innowacyjny system zawieszania. System zawiera też zintegrowany czujnik jakości powietrza, który monitoruje poziom zanieczyszczeń w powietrzu w Twoim domu. Calimax Twist 6 jest idealnym rozwiązaniem dla domu, który potrzebuje skutecznej filtracji powietrza, aby zapewnić czyste i zdrowe powietrze.

Ostatnia aktualizacja: Działanie i instalacja Calimax Twist 6

Silnik benzynowy z instalacją gazową

Źródło zdjęć: © fot. Marcin Łobodziński

Instalacje gazowe szóstej generacji opracowano specjalnie dla silników benzynowych z bezpośrednim wtryskiem paliwa. Jest to nie tylko najlepszy sposób podawania LPG do silnika, ale także najprostszy.

Najprostsza i najlepsza, a zarazem najdroższa instalacja gazowa? Wydaje się to dość dziwnym połączeniem, ale tak w rzeczywistości jest. Najprostsza, ponieważ w szóstej generacji wtrysku gazu wyeliminowano m. in. wtryskiwacze gazowe i reduktor, które w starszych typach instalacji były jednym ze źródeł potencjalnych problemów.

Najlepsza, ponieważ poza pompą gazu i własnym sterownikiem, wykorzystuje fabryczną instalację wtryskową samochodu. Najdroższa, ponieważ pompa gazu umieszczona w zbiorniku jest droga, a do tego zachodzi konieczność kosztownej modyfikacji wysokociśnieniowej pompy wtryskowej auta. Musi być ona tak zmodyfikowana, by podawała paliwo do wtryskiwaczy i pracowała skutecznie zarówno na gazie jak i na benzynie.

Źródło zdjęć: © fot. prasowe/Prins

Schemat budowy i działania instalacji gazowej szóstej generacji firmy Prins

W tym miejscu wiecie już właściwie wszystko, ale zacznijmy schematycznie od początku. W systemie gazowym szóstej generacji nie ma klasycznego reduktora i wtryskiwaczy gazowych. Jest natomiast pompa paliwa umieszczona w zbiorniku gazu (Gas Tank na schemacie). Jest ona kontrolowana przez sterownik instalacji gazowej. pl/Zi9iZy5wdQhYCyxKGgx4HRtTeBBcVXZLTEtgWxo4dVwPEW5MGh50HklHKhUaFnUAFhouHhoHMQ8WCz1XRRk9S0Q"/>

Podaje gaz do modułu paliwa (FSU na schemacie), który odpowiada za wybór rodzaju paliwa (benzyna/gaz). Moduł wysyła gaz do oryginalnej, ale zmodyfikowanej na potrzeby nowego systemu wysokociśnieniowej pompy paliwa. W tym miejscu zachodzą już dokładnie takie same procesy jak w samochodzie zasilanym benzyną.

Sterowanie silnikiem jest w pełni kontrolowane przez oryginalny, benzynowy sterownik samochodu. Rola sterownika gazowego polega na przeliczaniu sygnałów generowanych przez oryginalne ECU w taki sposób, by dostosować czas otwarcia wtryskiwaczy oraz wydajność pompy wysokociśnieniowej do specyfiki innego paliwa. Nadmiar gazu powraca przez moduł powrotny (FRU na schemacie) do zbiornika. pl/MjkzNy5qYgsKGDhKGgpvHklAbBBcU2FIHlh0WxoSYltcSH4BGhxjCx4OIRJAHTlEGxZhCUcYIxlGHiIUGENgW1pXf0ABRnVfWkoqVFcVKVhSSXlXXwEqSBY" data-gallery="separateImagesLightbox" data-description="Najdroższy element instalacji, czyli zmodyfikowana, oryginalna pompa wysokiego ciśnienia, Źródło zdjęć: © fot. Marcin Łobodziński" data-type="image" target="_blank" rel="noopener nofollow">

Źródło zdjęć: © fot. Marcin Łobodziński

Najdroższy element instalacji, czyli zmodyfikowana, oryginalna pompa wysokiego ciśnienia

W instalacjach gazowych szóstej generacji chodzi przede wszystkim o niezawodność i wygodę eksploatacji, zatem do systemu paliwowego włącza się dodatkową pompę benzynową, która zwiększa ciśnienie w układzie paliwowym w momencie przełączania paliwa z LPG na benzynę. Ma to na celu płynne i nieodczuwalne dla użytkownika przejście z jednego zasilania na drugie.

Zaletą takiego systemu zasilania jest utrzymanie fabrycznych osiągów, tj. mocy i momentu obrotowego, przy 15-proc. wzrośnie zużycia gazu w stosunku do benzyny. Samochód zasilany w ten sposób praktycznie nie potrzebuje benzyny, ponieważ nawet rozruch następuje na gazie. Kolejna zaleta to duży spadek emisji szkodliwych substancji.

Wadą natomiast jest cena instalacji kształtująca się na poziomie ok. 8000 zł. Zaletą w tej wadzie jest fakt, że cena instalacji nie zależy bezpośrednio od samochodu i pojemności silnika czy liczby cylindrów, ponieważ koszty instalacji są prawie stałe, niezależnie od rodzaju samochodu.

Wyłącznik instalacyjny


Wyłącznik instalacyjny trójbiegunowy
Symbol

Symbol dwutorowego wyłącznika instalacyjnego

Wyłącznik instalacyjny (wyłącznik nadmiarowo-prądowy, wyłącznik nadprądowy, wyłącznik instalacyjny typu DS nazywany też potocznie eską) – element instalacji elektrycznej, którego zadaniem jest przerwanie ciągłości obwodu, gdy prąd płynący w tym obwodzie przekroczy wartość bezpieczną dla tego obwodu. Wyłączniki te przeznaczone są do sterowania i zabezpieczenia przed skutkami przetężeń (przeciążeń i zwarć) obwodów odbiorczych instalacji oraz urządzeń elektrycznych w gospodarstwach domowych i innych.

W Polsce, od lat dziewięćdziesiątych wyłączniki nadprądowe powoli wyparły stosowane powszechnie bezpieczniki topikowe, rzadziej bezpieczniki automatyczne. Istotnymi zaletami są wyższa czułość (rozłączenie prądu przy niższych natężeniach i krótszym czasie) oraz możliwość wielokrotnego zadziałania.

Wytwarza się je na napięcia do 440 V prądu przemiennego[1], prądy znamionowe do 125 A i prądy wyłączalne do 25 kA o charakterystykach czasowych B, C, D oraz innych, specjalnych. Najbardziej rozpowszechnione są jednak "B, C, D" na prądy znamionowe do 63 A i prądy wyłączalne nie większe niż 10 kA.

Budowa[edytuj | edytuj kod]

W instalacjach elektrycznych stosuje się obecnie wyłączniki instalacyjne płaskie mocowane na wsporniku DIN TH35, o znormalizowanej szerokości jednego bieguna 17, 7 mm dla wykonań standardowych, oraz 27 mm (1, 5 modułu) dla wykonań przemysłowych (prądy znamionowe do 200 A i prądy zwarciowe do 25 kA). Występują w odmianach 1-, 2-, 3- i 4-biegunowych. Dodatkowo wyróżniamy odmiany wyłączników z torem neutralnym (np. 1P+N – jednobiegunowy z torem neutralnym) lub bez (np. 1P – jednobiegunowy bez toru neutralnego).

Przekrój przez wyłącznik instalacyjny

Na załączonym przekroju wyłącznika instalacyjnego wyróżnione zostały jego następujące elementy:

  1. Dźwignia napędowa
  2. Zamek
  3. Styk stały i styk ruchomy
  4. Zaciski przyłączowe
  5. Wyzwalacz termobimetalowy (przeciążeniowy)
  6. Wkręt regulacyjny
  7. Wyzwalacz elektromagnetyczny (zwarciowy)
  8. Komora gaszeniowa (do gaszenia łuku elektrycznego)


Wyłącznik ma dwa wyzwalacze:

  • zwarciowy (elektromagnetyczny lub elektroniczny),
  • przeciążeniowy (termobimetaliczny lub elektroniczny).

Popularne wyłączniki instalacyjne o charakterystyce B (np. : S301B16) mają wyzwalacz przeciążeniowy ustawiony na 1, 13-1, 45 krotności prądu znamionowego, a zwarciowy na 3-5 krotności prądu znamionowego. Natomiast wyłączniki o charakterystyce C wyłączają prąd zwarciowy, gdy osiągnie on wartość 5-10 krotności prądu znamionowego (typowe np. dla prądu rozruchowego silników indukcyjnych), a o charakterystyce D, gdy osiągnie wartość 10-20 krotności prądu znamionowego. Istnieją ponadto wyłączniki instalacyjne selektywne, których zadziałanie następuje z opóźnieniem, po zadanej zwłoce czasowej.

Do większości wyłączników instalacyjnych, producenci przewidują dodatkowe akcesoria w postaci dołączanych styków pomocniczych (AUX) i alarmowych (ALARM) oraz wyzwalaczy wzrostowych (SHUNT) i podnapięciowych (UVT).

Właściwy i umiejętny sposób doboru (na etapie projektu instalacji) wyłączników instalacyjnych w instalacji elektrycznej, ich prądów znamionowych i charakterystyk jest bardzo ważny dla ich właściwego i selektywnego działania, tzn. aby wyłączenie następowało przez najbliższy miejscu awarii wyłącznik. Ze względu na obecność komory gaszeniowej ważna jest orientacja (góra/dół) wyłącznika przy montażu.

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Wyłączniki nadprądowe produkowane są zgodnie ze ściśle określonymi charakterystykami wyłączenia:
TypPrzeznaczeniePrąd wyzwalania

przeciążeniowego (krotność)

zwarciowego (krotność)

ADla urządzeń elektroniki1, 13 – 1, 452 -3BStandardowe, np. gniazda w mieszkaniach3 - 5CDla urządzeń o zwiększonym prądzie rozruchowym, np. silniki indukcyjne, lampy wyładowcze5 -10DDla urządzeń o dużym prądzie rozruchowym, np. zabezpieczenie zwarciowe silników energooszczędnych, transformatorów10 - 20EWyłączniki selektywne, np. zabezpieczenie przedlicznikoweKCharakterystyka dla urządzeń trójfazowych (Eaton/Moeler)1, 05 - 1, 308 - 12LCharakterystyka stosowana we wkręcanych bezpiecznikach automatycznych zastępujących bezpieczniki topikowe, obecnie zastąpiona charakterystyką B.SCharakterystyka selektywna (Eaton/Moeler)13 - 17ZCharakterystyka o podwyższonej czułości, przeznaczona do ochrony elektroniki2 - 3

Standardowe prądy znamionowe to szereg: 6 A, 10 A, 13 A, 16 A, 20 A, 25 A, 32 A, 40 A, 50 A, 63 A, 80 A, 100 A, 125 A (13 A w Polsce jest rzadko używany).

W zależności od producenta dostępne są także prądy znamionowe 0, 5 A, 1 A, 2 A, 3A, 4A, 8A (np. dla zabezpieczenia urządzeń trójfazowych).

Parametry i właściwości[edytuj | edytuj kod]

Niektóre właściwości i parametry wyłączników instalacyjnych, ważne dla celów ochrony przetężeniowej instalacji i urządzeń, są następujące:

Wyłączniki instalacyjne wielobiegunowe obciążone jednobiegunowo przy pracy od stanu zimnego powinny zadziałać w czasie umownym przy przeciążeniu:

  • -1, 1 umownego prądu zadziałania w przypadku wyłączników dwubiegunowych,
  • -1, 2 umownego prądu zadziałania w przypadku wyłączników trój- i czterobiegunowych.

Przykłady[edytuj | edytuj kod]

  • Wyłączniki instalacyjne (nadprądowe) S300 firmy Legrand
    • S301 B – wyłącznik nadprądowy 1-biegunowy
    • S302 B – wyłącznik nadprądowy 2-biegunowy
    • S303 B – wyłącznik nadprądowy 3-biegunowy
    • S304 B – wyłącznik nadprądowy 4-biegunowy
  • wyłączniki nadprądowe NB1-63H 10 kA (lub 6 kA)

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

  • bezpiecznik elektryczny

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Stosowanie wyłączników nadprądowych w instalacjach prądu stałego jest ograniczone możliwością gaszenia łuku elektrycznego oraz inną charakterystyką zadziałania zwarciowego. Do układów prądu stałego projektowane są specjalne wykonania wyłączników, np. do instalacji fotowoltaicznych których podstawowym ograniczeniem jest napięcie pracy.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Henryk Markiewicz, Instalacje elektryczne, wyd. 8 zm., 8 dodr, Warszawa: WNT, 2009, ISBN 978-83-204-3579-5, OCLC 750828361.
  • Wyłącznik nadmiarowo-prądowy, budowa i działanie. w serwisie YouTube

W naszym kraju istnieje kilkadziesiąt aktów prawnych regulujących stosowanie urządzeń do wykrywania i pomiaru stężeń gazów toksycznych i wybuchowych. Jedne z ważniejszych to Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów oraz Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Ponadto istnieją również przepisy i instrukcje branżowe określające zasady stosowania urządzeń do wykrywania i pomiaru stężeń gazów. Resort pracy przygotował nowelizację rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, która dostosowuje polskie przepisy bhp do dyrektyw unijnych. Pracodawcy będą zobowiązani do zapobiegania zagrożeniom związanym z wykonywaną pracą oraz do przeprowadzania oceny zagrożeń, które nie mogą być wykluczone. Obecnie firmy muszą jedynie ocenić ryzyko zawodowe na danym stanowisku pracy, a następnie ograniczyć je do dozwolonego poziomu zagrożeń. Po wejściu w życie nowelizacji przepisy dotyczące bhp będą zmuszać pracodawców do zastosowania takich rozwiązań, które wyeliminują zagrożenie życia lub zdrowia pracowników i powstawanie nowych niebezpieczeństw.

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. klasyfikuje urządzenia zabezpieczające przed powstawaniem wybuchu i ograniczające jego skutki, jako urządzenia przeciwpożarowe. Jest to zrozumiałe, ponieważ bardzo często skutkiem wybuchów są pożary.

Do urządzeń zapobiegającym wybuchom należą elektroniczne systemy detekcji gazów wybuchowych. Systemy te sygnalizują pojawienie się niebezpiecznych stężeń gazów a ponadto mogą włączać różne urządzenia wykonawcze ograniczające lub niwelujące zagrożenie wybuchem. Często powodem wybuchu są iskry elektryczne. Automatyczne wyłączenie odpowiednich obwodów elektrycznych może to zagrożenie wyeliminować. Równie skuteczne może być odcięcie dopływu gazu do rozszczelnionej instalacji gazowej lub włączenie wentylatorów w celu usunięcia niebezpiecznej atmosfery. Do usunięcia z obiektu gazów lżejszych od powietrza może wystarczyć automatyczne uchylenie klap oddymiających.

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. nakazuje stosowanie urządzeń sygnalizacyjno-odcinających we wszystkich pomieszczeniach, w których sumaryczna moc grzewcza urządzeń gazowych przekracza 60 kW. Urządzenie sygnalizacyjno-odcinające to system detekcji gazu sprzężony z zaworem odcinającym. Jeżeli system detekcji gazu zostanie uzupełniony o czujkę przeciwpożarową, to w przypadku pożaru automatycznie zostanie odcięty dopływ gazu i to już w jego początkowej fazie. Gdyby w wyniku oddziaływania wysokiej temperatury nastąpiło rozszczelnienie instalacji gazowej, to wypływający gaz wzmagałby ogień. Takie rozwiązanie techniczne nie tylko może zapobiec wybuchowi, ale również ograniczyć intensywność pożaru. Rozporządzenie to określa również zasady sterowania wentylacją w garażach z wykorzystaniem detektorów CO i LPG ( § 108). Garaże powyżej 10 stanowisk powinny być wyposażone w wentylację mechaniczną sterowaną detektorami tlenku węgla, garaże o podłodze poniżej poziomu terenu, w których dopuszcza się parkowanie samochodów zasilanych gazem, powinny mieć wentylację sterowaną detektorami LPG.

Odrębnym, trudniejszym zagadnieniem jest ochrona ludzi przed zatruciem. Do wykrywania gazów toksycznych powszechnie stosuje się sensory elektrochemiczne. Upraszczając, można powiedzieć, że są to ogniwa elektrochemiczne, w których ilość produkowanej energii elektrycznej jest uzależniona od stężenia określonego gazu odpowiedniego dla elektrolitu sensora. Sensory elektrochemiczne charakteryzują się wysoką selektywnością, ale nie 100 procentową. Zawsze trzeba brać pod uwagę możliwość zafałszowania wskazań przez oddziaływanie gazów zakłócających. Najczęściej zawyżają one pomiar, ale w skrajnych przypadkach mogą go istotnie zaniżać. Gazy zakłócające mogą ponadto działać destrukcyjnie na sensor, skracając jego żywotność lub wręcz go niszcząc. Właściwe jest, aby po każdej sytuacji, w której został przekroczony zakres pomiarowy sensora, poddać go kalibracji czyli sprawdzić prawidłowość działania i dokonać ewentualnej korekty wskazań. Trwałość sensorów elektrochemicznych zwykle nie przekracza 2 lat. Stosunkowo szybko tracą czułość, więc kalibrację należy przeprowadzać nie rzadziej niż co 6 miesięcy, a przy permanentnej pracy w zanieczyszczonej atmosferze częściej. Ważne, że kilku renomowanych producentów produkuje sensory do bardzo wielu gazów - prawie zawsze udaje się dobrać detektor wyposażony w odpowiedni sensor do monitorowania nawet bardzo nietypowych obiektów.

Przy ocenie zagrożenia na stanowisku pracy należy sprawdzać czy nie przekraczane są dopuszczalne stężenia. Zdefiniowane są trzy rodzaje stężeń: NDS, NDSCh i NDSP. Wielkości tych stężeń podane są w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej. NDS i NDSCh są to wielkości uśredniane, więc ich pomiar wymaga bardziej rozbudowanych elektronicznie urządzeń niż pomiar wartości chwilowych. Wartość NDSP nie jest ustalona dla wielu niebezpiecznych gazów toksycznych ( np. nie zostało ustalone dla siarkowodoru). W takich przypadkach przy ustalaniu progów alarmowych warto posłużyć się kartami charakterystyk substancji niebezpiecznych publikowanymi przez Centralny Instytut Ochrony Pracy.

W użyciu są przenośne i stacjonarne urządzenia do pomiaru i wykrywania niebezpiecznych stężeń gazów. W przypadku stosowania urządzeń przenośnych, trzeba stworzyć procedury posługiwania się nimi i egzekwować od pracowników ich przestrzeganie. Należy zapewnić wymaganą ilość sprzętu, odpowiednie warunki przechowywania i łatwość dostępu, uwzględnić konieczność ładowania akumulatorów.

Systemy stacjonarne działają w sposób ciągły, niezależnie od postępowania pracowników. Przekroczenie ustalonych stężeń sygnalizowane jest akustycznie i optycznie, mogą być automatycznie aktywowane systemy ograniczające groźbę zatrucia ( np. intensywna wentylacja, odcięcie dopływu czynnika toksycznego lub wstrzymanie procesu technologicznego). Dodatkowo sygnał alarmu może być przekazywany do służb lub osób zobowiązanych sprawdzić jego przyczynę. Wskazania systemu mogą być w sposób ciągły archiwizowane, co daje obraz warunków na stanowiskach pracy.

Aby stacjonarny system detekcji gazów pracował prawidłowo muszą być spełnione 4 podstawowe warunki:

  1. Właściwy dobór urządzeń uwzględniający warunki panujące w monitorowanym obiekcie oraz potrzeby użytkowników.
    Należy uwzględnić temperaturę, wilgotność, obecność gazów zakłócających pomiar, zakres pomiarowy, sposób wizualizacji i archiwizacji wyników, konieczność sterowania urządzeniami wykonawczymi, konieczność stosowania zasilania awaryjnego. Bardzo istotne jest właściwe ustalenie progów alarmowych. Powinny być na poziomie zapewniającym bezpieczeństwo – zbyt nisko ustawione mogą wywoływać niepotrzebne alarmy i mogą zakłócać funkcjonowanie monitorowanego obiektu.
  2. Właściwy wybór miejsc instalowania detektorów.
    Detektory wykrywają gaz w miejscu zainstalowania. Należy wybrać miejsca najbardziej prawdopodobnego gromadzenia się gazu i powstania zagrożenia. Trzeba uwzględnić ciężar właściwy gazu, ruch powietrza w monitorowanej strefie, lokalizację otworów wywiewnych i nawiewnych. Bardzo istotne jest zapewnienie łatwego dostępu do urządzeń.
  3. Prawidłowe wykonanie instalacji systemu.
    Urządzenia muszą być prawidłowo, zgodnie z instrukcją połączone przy użyciu właściwych materiałów instalacyjnych, instalacja i okablowanie powinny być wykonane starannie, zgodnie z przepisami i obowiązującymi zasadami.
  4. Prawidłowa, zgodna z instrukcją i zdrowym rozsądkiem eksploatacja systemu.
    Dla prawidłowego działania systemu niezbędne jest przestrzeganie zasad określonych w instrukcji obsługi. Należy bezwzględnie przestrzegać terminów kalibracji detektorów, terminów kontroli pracy systemów, terminów wymiany akumulatorów. Kontrole powinny być przeprowadzane zgodnie z instrukcją a kalibracja wykonywana przez uprawnione laboratoria w warunkach określonych przez producenta.

Urządzeniem ułatwiającym spełnienie wyżej wymienionych warunków jest Modularny System Detekcji Gazu. Został on uznany za najwszechstronniejszy z dostępnych na naszym rynku i uhonorowany Grand Prix Targów SAWO 2008.

Modularność systemu polega na możliwości budowy systemów detekcji o różnym stopniu zaawansowania w zależności od potrzeb w konkretnym obiekcie. Służby BHP określają rodzaje zagrożeń i wymagania, podają warunki, w jakich system ma pracować a projektanci dobierają właściwe elementy z poszczególnych grup urządzeń tak, aby system spełniał oczekiwania użytkownika, był prosty w instalacji, łatwy w obsłudze i tani w eksploatacji.

W systemie można wyróżnić trzy rozbudowane grupy urządzeń:

  • detektory,
  • moduły sterujące (centrale alarmowe),
  • urządzenia wykonawcze.
  • Detektory

    Kluczowym elementem systemu są detektory z wbudowanymi sensorami gazu – elementami reagującymi na gaz. Powszechnie stosuje się cztery rodzaje sensorów: elektrochemiczne, katalityczne, półprzewodnikowe i InfraRed

    Sensory różnią się parametrami pracy i właściwościami. Dla prawidłowej pracy systemu detekcji gazów newralgiczny jest właściwy wybór sensorów, odpowiedni do warunków panujących w obiekcie. Sensory zmieniają swoje parametry pomiarowe w czasie, a więc wymagają okresowej korekty wskazań, czyli kalibracji. Dla ułatwienia tego procesu wszystkie detektory firmy GAZEX wyposażone są w wymienny moduł sensora. Taki moduł zawiera sensor gazu i wszystkie niezbędne elementy elektroniczne potrzebne do jego kalibracji. W przypadku konieczności kalibracji użytkownik może we własnym zakresie wymontować moduł sensora i poddać go kalibracji bądź wymienić na inny, już skalibrowany. Operacje te są przeprowadzane bez konieczności demontażu detektora z instalacji. To unikatowe rozwiązanie techniczne znakomicie ułatwia i obniża koszty eksploatacji systemów detekcji gazów. Inteligentne moduły sensorów wyposażone są w procesor i zapamiętują parametry pracy sensora, takie jak: ilość alarmów, czas pracy w stanach alarmowych, ilość przekroczeń zakresów pomiarowych oraz ewentualne stany awaryjne. Przy kalibracji można prześledzić, w jakich warunkach pracują detektory i ewentualnie dokonać korekt w ustawieniach parametrów pracy systemów bądź zaproponować zmianę sensorów na inne, bardziej odpowiednie dla konkretnych warunków panujących w monitorowanym obiekcie. W przypadku zmiany technologii w zakładzie pracy i zmiany rodzajów substancji niebezpiecznych nie trzeba wymieniać systemu detekcji – wystarczy wymienić moduły sensorów na odpowiednie do zmian, co jest rozwiązaniem prostszym, szybszym i tańszym. Dostępne są moduły sensora (progowe oraz pomiarowe) wyposażone w poniższe typy sensorów:

    • półprzewodnikowy
    • katalityczny
    • elektrochemiczny
    • infra-red

    Detektory występują w dwóch podstawowych typach: DEX i DG.

  • DEX – Budowa przeciwwybuchowa rodzaju osłona ognioszczelna z cechą EEx d IIB T6 lub EEx d IIC T6, spełnia wymagania Dyrektywy 94/9/WE (ATEX) w obszarze stosowania II 2 G, posiada Certyfikat Badania Typu WE: KDB 04ATEX133 oraz Uzupełniający Certyfikat Badania Typu WE KDB 04ATEX133/1 wydane przez Główny Instytut Górnictwa w Katowicach (Jednostka Notyfikowana nr 1453)
  • DG – Budowa zwykła, nie może być stosowany w strefach klasyfikowanych jako strefy zagrożone wybuchem gazów, par lub pyłów. Obudowa wykonana jest z trwałego tworzywa sztucznego. Przezroczysta płyta czołowa umożliwia wizualizację stanów detektora przez diody LED, specjalna konstrukcja osłony sensora gazu zapewnia bryzgoszczelność. Detektory DG szczególnie nadają się do detekcji agresywnych gazów toksycznych.
  • Detektory produkowane są w wersjach pomiarowych (mierzą aktualne stężenie gazu – DEX/P, DG/P, DG/PV) lub progowych (sygnalizują przekroczenie określonych stężeń gazu – DEX/F, DEX/A, DG/F). Najnowszy rodzaj detektorów, detektory adresowalne komunikują się z centralą cyfrowo w standardzie przemysłowym RS-485 zgodnie protokołem MODBUS (np. DG/M, DG-P/M, DG. EN/M, DD). Do transmisji mogą być wykorzystywane światłowody.

    Są również detektory typu WG. EG specjalnie skonstruowane do garaży: proste w montażu, łatwe w obsłudze i tanie w eksploatacji oraz AirTECH eko+, znakomite kontrolery jakości powietrza w pomieszczeniach biurowych, salach lekcyjnych, kinowych i konferencyjnych, pomieszczeniach mieszkalnych.

    Moduły sterujące

    Zadaniem modułów sterujących jest zasilanie podłączonych detektorów, odbiór, analiza, wizualizacja i przechowywanie informacji przesyłanych przez detektory oraz sterowanie urządzeniami wykonawczymi. Moduły sygnalizują stany alarmowe optycznie i akustycznie.

    W zależności od typu mogą obsługiwać do 16 detektorów. Wśród modułów do kontroli i zasilania detektorów progowych oraz sterowania urządzeniami zewnętrznymi oferowane są naścienne typu MD-1, MD-2, MD-4, MD-8, MD-16 oraz z montażem na szynie TS-35 typu MD-1. A/T, do kontroli i zasilania detektorów pomiarowych w standardzie pasywnym 4-20mA naścienne MDP-4, MDP-8, MDP-16, MDP-1 PLUS oraz z montażem na szynie TS-35 typu MDP-1. A/T. W przypadku systemów o większej ilości detektorów moduły można łączyć w zespoły. Istnieje również specjalny typ modułów cyfrowych MDD-256/T przystosowanych do montażu na szynie TS-35, do budowania rozległych systemów przemysłowych. Moduł ten może zarządzać siecią detektorów cyfrowych i modułów cyfrowych liczącą do 247 urządzeń.

    W zależności od parametrów systemu detekcji stosuje się moduły analogowe bądź cyfrowe. Skomplikowane systemy pomiarowe wymagają oczywiście zastosowania modułów cyfrowych, dających ogromne możliwości wizualizacji stanów alarmowych i awaryjnych, sterowania urządzeniami wykonawczymi czy też archiwizacji zarejestrowanych zdarzeń w pamięci modułu i komputera PC. Prezentowane wyniki pomiarowe mogą być uśredniane w czasie i przeliczane w procentach NDSCh, wyskalowane w określonych jednostkach pomiarowych, zależnie od typu detektora.

    Moduły cyfrowe są przystosowane do współpracy z systemami sterująco-kontrolnymi „inteligentnego budynku”.

    Moduły współpracujące z zaworami odcinającymi gaz tworzą zespół nazywany urządzeniem sygnalizacyjno-odcinającym (przywołane Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002).

    Dla powiększenia funkcjonalności systemu stosowane są urządzenia uzupełniające:

  • MD-X. ZWA – moduł zwiększający odległość pomiędzy modułem podstawowym a zaworami typu MAG-3 lub innymi wyposażonymi w cewki zwalniające,
  • MD-X. ZM – moduł sterujący zaworami z siłownikiem elektrycznym,
  • oraz dedykowane do pracy w Cyfrowym Systemie Detekcji Gazów:

  • MDD-1/T –moduł sterujący do przyłączania jednego detektora typu DG/F, DG. EN, DEX/P lub DG/P z indywidualnymi wyjściami sterującymi,
  • MDD-1x/T – moduł sterujący do przyłączania jednego detektora typu lub DEX/A,
  • MDD-C32/T – moduł sterujący z 32 wyjściami typu OC,
  • MDD-L32/T – moduł sterujący do wizualizacji stanu 32 detektorów,
  • MDD-R4/T – moduł sterujący do wydzielenia lokalnego sterowania urządzeniami wykonawczymi lub sygnalizatorami,
  • MDD-1 – moduł przelotowy do przyłączenia jednego detektora DG/F lub na magistralę cyfrową w standardzie RS-485,
  • MDD-N1 – moduł przyłączeniowy wejść alarmowych służący do podłączania funkcjonującego dowolnego, dwuprogowego systemu detekcji gazów,
  • MDD-S2 – moduł wyjść alarmowych do sterowania sygnalizatorami optycznymi i dźwiękowymi,
  • MDD-ZW – moduł sterujący zaworami odcinającymi MAG-3 w Cyfrowym Systemie Detekcji Gazów.
  • Urządzenia wykonawcze

    W przypadku wykrycia zagrożenia system podejmuje akcję. Najprostszym sposobem jest ogłoszenie alarmu i do tego służą sygnalizatory optyczne (LD-2), akustyczne (S-3x) i optyczno-akustyczne (SL-32, SL-21) sterowane wyjściami napięciowymi modułów alarmowych. Do wyboru dostępnę są także wyświetlacze tekstu alarmowego – podświetlane tablice ostrzegawcze (TP-4. s, TL-4, TP-42). Najnowsza propozycja to sygnalizator głosowy GS-2, wypowiadający tekst precyzyjnie określający rodzaj zagrożenia. Jest to rozwiązanie szczególnie przydatne w obiektach, w których występuje kilka różnych systemów alarmowych.

    Często stosowanymi urządzeniami wykonawczymi są zawory. System może sterować zaworami klapowymi typu MAG-3 (zakres średnic: 32-100 mm) oraz motylkowymi typu ZM (zakres średnic: 125-500 mm).

  • MAG-3 – zawór klapowy zamykany przez zwolnienie napiętej sprężyny. Zawór można otworzyć tylko ręcznie (świadomie). Może pracować w strefach zagrożonych wybuchem. W trakcie atestacji w Instytucie Nafty i Gazu w Krakowie został określony jako zawór XXI wieku – tani, prosty i niezawodny. W chwili obecnej jest najpowszechniej stosowanym zaworem w urządzeniach sygnalizacyjno-odcinających.
  • ZM – zawór motylkowy sterowany siłownikiem elektrycznym. Stosowany w dużych instalacjach przemysłowych.
  • W uzasadnionych przypadkach system może włączyć bądź wyłączyć właściwe urządzenia elektryczne (wentylatory, zasuwy, klapy oddymiające), zamknąć lub otworzyć śluzy, drzwi, wyłączyć energię elektryczną czy urządzenia technologiczne (np. pistolety lakiernicze w przypadku zagrożenia wybuchem w lakierni), wykorzystując wyjścia bez napięciowe modułów sterujących.

    Najbardziej zaawansowanym urządzeniem wykonawczym jest dozór teleinformatyczny. Wykorzystanie telefonii komórkowej i internetu umożliwia monitorowanie obiektów na odległość. W przypadku alarmu system kieruje informację o alarmie do terminalu komputerowego użytkownika i do służb lub osób mających podjąć skuteczną akcję zaradczą. Istnieje możliwość wysłania poleceń do systemu i sterowania urządzeniami elektrycznymi w dozorowanym obiekcie.

    System detekcji gazu powinien być dostosowany do monitorowanego obiektu tak, aby w pełni wykorzystać jego funkcjonalność. Bywa, że rozbudowane możliwości systemu wykorzystywane są zaledwie w kilku procentach a użytkownik niepotrzebnie przepłacił przy zakupie i instalacji i nadal płaci za drogą eksploatację.

    System powinien być „szyty na miarę” a przykładem „złego krawca” jest projektant, który do bezobsługowego garażu pod budynkiem mieszkalnym bez stałego dozoru przewiduje do sterowania wentylacją mechaniczną pomiarowy system detekcji tlenku węgla z pełną wizualizacją wskazań poszczególnych detektorów z sensorami elektrochemicznymi wymagającymi częstej kalibracji. W takim przypadku problemem staje się znalezienie bezpiecznego miejsca na centralę i monitor, z których nie będzie miał kto korzystać oraz wygospodarowanie środków na drogą eksploatację drogiego systemu.

    Działanie i instalacja Calimax Twist 6

    Bezpośredni link do pobrania Działanie i instalacja Calimax Twist 6

    Starannie wybrane archiwa oprogramowania - tylko najlepsze! Sprawdzone pod kątem złośliwego oprogramowania, reklam i wirusów

    Ostatnia aktualizacja Działanie i instalacja Calimax Twist 6